مدیریت سازمانیآموزش نامه نگاریمهارت های نوشتاری اداری

بوروکراسی

بوروکراسی، دیوان سالاری است یا کاغذبازی؟

بوروکراسی

بوروکراسی مجموعه عملیاتی است که در هر سازمان رسمی نسبتاً بزرگ به منظور مستندسازی، بهسازی و نظام مند کردن روش ها و پشتیبانی های تشکیلاتی، حقوقی و مالی از فرآیندهای اجرایی، صورت می گیرد. از این رو می توان بوروکراسی را در قبال عملیات اجرایی که به منظور دستیابی به اهداف سازمان صورت می گیرد، به منزله ی عملیات ستادی تلقی کرد. بوروکراسی از الزامات سازمان های بزرگ است. امور یک سازمان کوچک و مختصر، بدون به کارگیری بوروکراسی نیز به خوبی می گذرد.

واژه ی ((بوروکراسی)) از زبان فرانسه وارد زبان ما شده است. جزء اول این کلمه به صورت بورو (Brueau) به معنی ((دفتر کار)) و کراسی (Crathie) به معنی ((حکومت)) و مجموعاً معادل ((دیوان سالاری)) است که گاه به همین معنا در گفتار و نوشتار فارسی به کار می رود. کسانی هم که این مفهوم را منفی و زیانبار می شناسند، آن را ((کاغذ بازی)) می نامند. حقیقت آن است که عده ای از صاحبنظران سرشناس جهانی نیز بوروکراسی را روندی منفی دانسته و آن را رد کرده اند، گروهی نیز با نگاهی خوشبینانه به آن نگریسته و مزیت هایی برایش برشمرده اند و کسانی هم با بی نظری و به نحوی منطقی به تحلیل و تبیین آن پرداخته اند. به هر حال، همچنان که در گذر از دوران های تاریخی در جوامع متمدن دیدیم، این مقوله همواره با ساز و کارهای کلان زندگی بشر همراه بوده و در عصر حاضر نیز، چه به شیوه های سنتی و چه به روش دیجیتالی و مجازی، در نظامات مدیریتی، در سراسر جهان وجود دارد. بنابراین چه آن را نیک بپنداریم و چه بد، باید آن را به عنوان یک ویژگی جدایی ناپذیر در ساختارهای سازمانی و تشکیلاتی بپذیریم و به جای داوری های تند نسبت به آن، اجزا و عملکردش را بشناسیم و در ارتباط با مقتضیات زمانی و مکانی، به تجزیه و تحلیل آن بپردازیم، و راه و رسم بهره گیری بهینه از آن را بیاموزیم.

/خسرو هوشیار حسینی و اندیشه قدیریان – 1392

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

دکمه بازگشت به بالا